Lazer Kesim

Seri Üretimde Kolaylık
Lazerin kullanılması sayesinde günün her saati duraksamadan üretim yapılabilmekte ve bu sebeple seri üretim yapılabilmektedir. Üretim seri hale geldiğinde de maliyet yüksek oranda azalmaktadır. Özellikle lazerli kesim çalışmalarında aparat kullanımları azalmış ve büyük tasarruf sağlanmıştır. Lazerin kullanılması sebebi ile normalde kullanılmakta olan birçok makine kullanılmamakta ve personelden kaynaklanan hatalar da lazer yöntemi sayesinde ortadan kalkmaktadır.

AutoCad programı ile üretim hızı büyük ölçüde artmakta ve aynı boyutlarda olan parçalar seri bir şekilde lazerli kesim yöntemi ile kesilebilmektedir. Buna bağlı olarak aynı alan içerisinde kullanılacak benzer parçalar takım halinde seri bir şekilde kesilmektedir.

Lazer Kesim Nasıl Olur?
Karbondioksit gazına, akım verildiğinde lazer oluşturulmaktadır. Bunun yanı sıra, Helyum (1s2) ve Azot(N) da lazere eklenerek işlemden alınan verim %30 oranında artış göstermektedir. Lazer, ışın yöntemi ile çalıştığı için aynalar aracılığı ile bu ışınların yönleri kolaylıkla değiştirilebilmektedir. Lazerin oluşturulabilmesi için de kullanılmakta olan silindirler makineye yaklaşık olarak 10 metre uzakta tutulmalıdır. Uygulaması basıncı ise 6 ile 10 bar arasında değişiklik göstermelidir.

Endüstriyel alanda kullanılmakta olan lazerlerin çoğunda, lazer ışınlarının oluşturulması için oldukça özel gazlar kullanılmaktadır. Bu gazların kalitesi ve türlere göre seçimi, lazerli kesim işleminden alınacak verimi büyük oranda etkilemektedir. Lazerli kesim işleminde kullanılan gazlar da oldukça saf özelliktedirler. Makineye ayrı ayrı koyulan bu gazlar, genel olarak tüp şeklindedir ve önceden karıştırılmış şekilde hazır olarak bekletilmektedirler. Gazların makineye koyulmadan önce tüplere ayrıştırılması ve karıştırılması makine üreticisi tarafından yapılmaktadır.

Lazer Kesim Tezgahı
Lazerli kesim tezgahının kullanılacak alanı için planlama büyük önem arz etmektedir. Lazer kullanım tezgahından alınabilecek verimin en üst seviyeye çıkartılabilmesi için sac malzemeleri özenle seçilmeli ve hepsi iyi kalitede olmalıdır. Kaliteli olmayan ve paslı görünüme sahip olan malzemeler verimi arttırmaya yaramamakta, aksine verimi büyük oranda düşürmektedir. Sac üzerine birçok parça yerleştirilmektedir. Bu parçalar arasındaki mesafe de kullanılmakta olan sacın kalınlığı ile aynı olmalıdır. Dairesel yapılacak olan lazerli kesim işlemlerinde deliğin çapı tam olarak 8 mm olarak ayarlanmalıdır. Direkt olarak delme işlemi yapılacak ise deliğin çapı sacın kalınlığının yarısı olarak belirlenmelidir.

CAD Aşaması
CAD aşaması içerisinde üretilecek parça ve lazerli kesim yöntemi ile tasarlanacak parçanın tamamen resmi çizilebilmektedir. Üretilecek parçanın AutoCad programı ile tasarlanması, kişiye büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Lazerli kesim tezgahlarının bünyesinde bulunan programlar aracılığı ile de çizim gerçekleştirilmektedir. Çizim AutoCAD programı aracılığı ile yapılmışsa dosya .dwg uzantılı olacaktır. Fakat daha sonra bu dosya .dxf uzantısı ile kaydedilmektedir. Daha sonra lazerli kesim tezgahının bünyesinde bulunan programlar aracılığı ile bu dosya .geo uzantılı bir dosya haline getirilir. Eğer hiç AutoCAD programı kullanılmadan direkt olarak lazerli kesim tezgahı kullanılacak ise direkt olarak .geo uzantısı kullanılır.

Ölçüm işlemleri tamamlandıktan sonra tezgah çalıştırılır ve lazerli kesim işlemine başlanır. Parçalar, sac üzerine yerleştirilerek plan hazırlanır. Boyutları daha önceden hazırlanmış plaka üzerine kalınlıkları tamamen birbirine eşit olacak parçalar yerleştirilir. Bu yerleştirme yöntemi, birbirinin aynısı olan parçaların takım halinde kesilebilmesi için tercih edilen bir yöntemdir. Önceki adımda hazırlanmış olan .geo uzantısı olan dosya sac üzerine istenen miktarda yerleştirilmektedir.

CAM
Bir sonraki aşamada ise lazerli kesim kuralı belirlenmelidir. CAM uygulaması ile lazerli kesim işlemi sırasında oluşabilecek hatalar gözden geçirilmekte ve ortadan kaldırılmaya çalışılmaktadır. Deliklerin çapları gereğinden küçük ise, lazerli kesim ışınları farklı bir açıdan sokulmakta veyahut da parçalar arası boşluk yetersizse program yardımı ile boşluk eşitlenmektedir. Lazerli kesim işlemi sırasında lazerin hareketleri kullanılan program ekranında görülmekte ve program üzerinden değişiklik yapılmaktadır.

Operatör aracılığı ile işlemler yapılır ve herhangi bir problemde operatör uygulama sayfasına lazer kafasının hareketleri ile bilgiler yazılarak operatöre iletilir. Operatöre teslim edilmek üzere hazırlanan belgede programın numarasına, malzemenin türüne, ağırlığına, ne kadar kesileceğine ve toplam ekol lazer lazerli kesim süresine ilişkin bilgiler yer alır.

SAC
Parçalar ekol lazerli kesim yönteminde kullanılacağı için sacın üzerine kalınlıkları belirlendikten sonra düzgün bir şekilde yerleştirilmelidir. Daha sonra sacın ağırlığı belirlenmelidir. Ekol lazerli kesim yönteminde kullanılacak lensin de boyutu belirlendikten sonra kesme anı saniye saniye görüntülenmektedir. Makinede kullanılmakta olan program üzerinden çok sayıda lazerli kesim işlemi yapılacak ise tekrar ve tekrar çağrı yapmak gerekmektedir.

Lazer lazerli kesim tezgahına koyulacak olan sac, el ile taşınabileceği gibi forklift yardımı ile de taşınabilmektedir. Lazerli kesim tezgahı üzerinde toplamda 2 araba mevcuttur. Bu arabalardan birinin üzerine konulmuş olan sac işlemde iken, diğer arabaya da bir sonraki işlemde işlenecek olan sac yerleştirilir. Ekol lazerli kesim işleminde kullanılan ilk araba dışarı alınır ve hemen peşinden ikinci araba içeri alınır. Bu şekilde işlem yapıldığında da üretim açısından büyük tasarruf sağlanmış olur. Tasarrufun sebebi ise, lazerli kesim işlemi biten arabadaki parçalar toplanırken, bir sonraki arabanın direkt olarak işleme girmesidir.

Güvenlik
Lazerli kesim tezgahı çalıştırıldıktan sonra camdan olan bölmelerin açılmaması gerekmektedir. Bu bölmeler, tamamen çalışan personeli korumaya yönelik yapılmıştır. Ekol lazerli kesim işleminde ortada radyasyon ve yüksek miktarda lazer ışını çıktığı için vücudu korur. Tezgahın işlem sırasındaki ihtiyacı olan hava, kompresör aracılığı ile tezgah içerisine aktarılır. Ayrıca lazerli kesim tezgahının ve bulunduğu mekanın oldukça temiz olması şarttır. Tezgah üstünde çalışan bilgisayar aracılığı ile tüm işlemler kolaylıkla gözlenebilmektedir.

Sac plaka üzerine çok farklı sayıda parça yerleştirilebilmektedir. Yerleştirilmesini sağlayan program aracılığı ile malzemelerin kenarlarına farklı aparatlar koyularak en az kayıp yaşanması amaçlanmaktadır. Lazerli kesim tezgahı üzerinde bulunan sacın üzerine tam 15 parça yerleştirilmiştir. Bu parçaların şekilleri sebebi ile oluşma ihtimali olan kayıplar, üstlerine koyulmuş olan küçük parçalar sayesinde ortadan kaldırılmıştır. Bu lazerli kesim programı sayesinde parçalar bir arada tutulmakta ve her saniye üretimi yapılan malzemelerin kontrolü yapılabilmektedir.

Ülkemiz genelinde son dönemlerde imalat tezgahı olarak lazerli kesim makineleri kullanılmaktadır. Bu tezgahlar daha çok otomotiv sektöründe kullanılmaktadır. Otomotiv alanında kullanılan lazerli kesim tezgahları hem zamandan, hem de parçadan tasarruf etmektedir. Otomotiv sektöründe parça teminini yapan firmalar, lazerli kesim yöntemini kullanarak sektör genelinde ön plana çıkmışlardır. Tezgahın kullanılması ile birlikte parçalarla tek tek yapılmamakta ve aynı anda birçok parça kesilebilmektedir.

Lazerli kesim yapan tezgahların da bazı olumsuz yanları vardır. Malzemeye yapılan darbe sayesinde malzeme içerisinde sertleşme olabilmektedir. Bu tür sertleşmeleri önlemek için darbe yerine markalama yöntemi tercih edilebilir. Ayrıca lazerli kesim yöntemi için lazer tezgahı kullanılacak ise ürün çok iyi tanınmalı ve öğrenilmelidir. Malzemelerin tezgah üzerinde tutulmasından, kesilmesine dek her işlem itina ile kontrol edilmeli ve gözlenmelidir. Lazerli kesim işlemi için de tezgaha ait programlama işlemlerinin profesyonel seviyede bilinmesi gerekmektedir.